Πέθανε ο Γάλλος εικαστικός, Κριστιάν Μπολτάνσκι

Ένας από τους σημαντικότερους και πλέον καταξιωμένους εικαστικούς καλλιτέχνες της Ευρώπης, με διεθνή ακτινοβολία, ο Κριστιάν Μπολτάνσκι, έφυγε από τη ζωή, στα 76 του χρόνια, αφήνοντας πίσω του πλούσιο έργο που είχε πάντα ως επίκεντρο τον άνθρωπο.

Γεννημένος το 1944 στο Παρίσι, από Εβραίο πατέρα και καθολική μητέρα, σε ηλικία 12 ετών εγκατέλειψε το σχολείο και άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και το σχέδιο. Από το 1967 άρχισε να πειραματίζεται με νέα εκφραστικά μέσα, όπως φωτοτυπίες ανακατεμένες με πρωτότυπα έγγραφα και οικογενειακές φωτογραφίες, με αποτέλεσμα η προσωπική ιστορία του να μετατραπεί σε βασικό θέμα του έργου του.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 πρώτα ήρθε σε επαφή με το κοινό μέσα από την προβολή των πρώτων μικρού μήκους ταινιών του και την έκδοση των πρώτων βιβλίων του. Τη δεκαετία του ’70 η φωτογραφία γίνεται αγαπημένο μέσο έκφρασης για τον ίδιο, που τη χρησιμοποιεί στη δημιουργία έργων διερεύνησης της μνήμης και της συνείδησης. Το 1972 συμμετέχει στην Documenta V και ακολουθούν ατομικές εκθέσεις του σε Ευρώπη, Αμερική και Ιαπωνία.

Το 1987 παρουσιάζει την εγκατάσταση «Αρχεία» στην Documenta VΙΙΙ. Τη δεκαετία του ’90 διερευνά συνολικά τις έννοιες του Παρελθόντος και του Εφήμερου στο έργο του. Το 2011 εκπροσωπεί τη Γαλλία στη Μπιενάλε της Βενετίας με την εγκατάσταση Τύχη, όπου αντιπαραθέτει τον ημερήσιο αριθμό γεννήσεων με τον αντίστοιχο αριθμό θανάτων.

Ο Κριστιάν Μπολτάνσκι ζούσε και εργαζόταν στο Malakoff, ένα προάστιο του Παρισιού, με τη δημιουργία του στραμμένη πάντα στο βλέμμα των ανθρώπων του κόσμου που στοιχειώνει τα έργα του. Αυτό το βλέμμα προασπίζεται το δικαίωμα στην ελευθερία, το οποίο αναλογεί σε κάθε ανθρώπινο ον, ανεξάρτητα από την καταγωγή και το θρήσκευμά του ή την κοινωνική τάξη στην οποία ανήκει.

Μεταξύ άλλων είχε αποτυπώσει το βλέμμα και τους χτύπους της καρδιάς των Αθηναίων στο πλαίσιο της άκρως συγκινητικής, συμμετοχικής εγκατάστασης με τίτλο “Βλέμματα” που παρουσιάστηκε το 2013 από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Στο έργο του αυτό απομόνωνε και μεγέθυνε τα μάτια των Αθηναίων, αντλώντας το υλικό του από πραγματικές φωτογραφίες ταυτότητας, ενώ παράλληλα καλούσε τον επισκέπτη να συμμετάσχει ενεργά, καταγράφοντας σε πραγματικό χρόνο το χτύπο της καρδιάς του σε μια προσπάθεια να διατηρηθεί ζωντανό τόσο το βιολογικό όσο και το ψυχικό αποτύπωμά του στο διηνεκές.

Σχεδόν πάντα δούλευε με υλικά που ο ίδιος συγκέντρωνε, με κειμήλια ανθρώπων που δεν γνώριζε προσωπικά, το υποκίτρινο θαμπό φως των παλιομοδίτικων λαμπτήρων, τους ψηφιακούς χρονομέτρες που καταμετρούν στιγμή με στιγμή την ανθρώπινη ύπαρξη.

Ο Κριστιάν Μπολτάνσκι είχε λάβει μέρος σε περισσότερες από 150 εκθέσεις σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ άλλων, ατομικές του εκθέσεις έχουν παρουσιαστεί στα: Kunstmuseum Liechtenstein, Magasin 3 in Stockholm, La Maison Rouge, Institut Mathildenhöhe, Kewenig Galerie, The Musée d’Art et d’Histoire du Judaïsme.