του Γιώργου Αποστολογιωργάκη
Σαν σήμερα, πριν 77 χρόνια, στις 25 Απριλίου του 1947 γεννήθηκε στο Άμστερνταμ ο Γιόχαν Κρόιφ . Από πολύ μικρός έδειξε μεγάλο ταλέντο και εξασφάλισε ήδη από τα 10 του χρόνια μια θέση στις ακαδημίες του Άγιαξ. Η μητέρα του δούλευε ως καθαρίστρια στις εγκαταστάσεις του Άγιαξ έτσι ο μικρός Γιόχαν βρισκόταν συχνά πυκνά εντός τον εγκαταστάσεων. Το 1964 ο Κρόιφ θα κάνει το ντεμπούτο του με την αντρική ομάδα του Άγιαξ με προπονητή τον Ρίνους Μίχελς. Στο παρθενικό του παιχνίδι ο Κρόιφ κατάφερε να πετύχει το μοναδικό γκολ της ομάδας του στην ήττα με 3-1 από την Χρόνιγκεν.
Την επόμενη σεζόν ο Κρόιφ καταφέρνει και γίνεται βασικός στον Άγιαξ. Σκοράρει 25 γκολ σε 23 εμφανίσεις και κερδίζει το πρώτο του πρωτάθλημα. Ο Κρόιφ έμεινε στον Άγιαξ από το 1965 έως το 1973 κερδίζοντας 6 πρωταθλήματα Ολλανδίας, 4 κύπελλα, 1 ευρωπαϊκό Super Cup, 1 διηπειρωτικό κύπελλο και 3 συνεχόμενα κύπελλα πρωταθλητριών.
Καθώς το 1969 ο Άγιαξ έφτασε μέχρι τον τελικό της διοργάνωσης και ηττήθηκε από την Μίλαν με 4-1. Στην συνέχεια θα καταφέρει να κερδίσει την διοργάνωση το 1971 με τον Μίχελς ως προπονητή απέναντι στον Παναθηναϊκό και έπειτα το 1972 και 1973 με τον Στέφαν Κόβατς. Μάλιστα στην νίκη με 2-0 επί της Ίντερ στον τελικό του 72 ο Κρόιφ πέτυχε και τα δύο γκολ για την ομάδα του.
Το 1971 θα κερδίσει την πρώτη του χρυσή μπάλα από το γαλλικό ποδόσφαιρο κάτι το οποίο θα επαναλάβει και δύο χρόνια μετά(1973).
Το 1973 ο Άγιαξ μπήκε σε συζητήσεις για την πώληση του Γιόχαν στην Ρεάλ Μαδρίτης. Ο ίδιος ο Κρόιφ όμως αρνήθηκε λόγο ιδεολογίας και στην συνέχεια την ίδια χρονιά θα πουληθεί στην Μπαρτσελόνα με αντίτιμο 2 εκατομμύρια ευρώ. Πόσο που αποτέλεσε ρεκόρ εκείνη την εποχή.
Την σεζόν 1973/74 ο Κρόιφ θα συναντηθεί ξανά με τον παλιό του προπονητή Μίχελς στην Καταλονία. Θα καταφέρουν να κερδίσουν το πρώτο πρωτάθλημα για την Μπαρτσελόνα μετά από 14 χρόνια. Με αξιοσημείωτη νίκη απέναντι στην Ρεάλ με 0-5. Μια νίκη σύμβολο για την Καταλονία κατά της δικτατορικής Ισπανίας. Με αυτές του τις εμφανίσεις ο Κρόιφ θα καταφέρει να κερδίσει την τρίτη του και τελευταία χρυσή μπάλα.
Τα υπόλοιπα του χρόνια ως παίκτης της Μπαρτσελόνα δεν ήταν και τόσο λαμπρά. Καθώς σε 5 σεζόν κατάφερε να κερδίσει μονάχα το κύπελλο Ισπανίας το 1978.
Παρ’ όλα αυτά ο Κρόιφ είχε γίνει σημαία της Μπαρτσελόνα και κατ’ επέκταση της Καταλονίας. Βαφτίζοντας μάλιστα και τον πρώτο του γιο Jordi. Το όνομα δηλαδή του προστάτη της Καταλονίας Sant Jordi. Ένα όνομα που τότε είχε απαγορευτεί από την δικτατορία του Φράνκο.
Η ζωή μετά την Μπαρτσελόνα
Το 1978 ο Κρόιφ θα ανακοινώσει την απόσυρση του από το ποδόσφαιρο σε ηλικία 31 ετών. Απόφαση που αναγκάστηκε να ανακαλέσει σύντομα αφότου έχασε τα χρήματα του σε λάθος επενδυτικές κινήσεις. Έτσι το 1979 θα ταξιδέψει στην Αμερική και θα υπογράψει στους Λος Άντζελες Άζτεκς. Κερδίζοντας τον τίτλο του παίκτη της χρονιάς.
Την σεζόν 1980/81 θα πάρει μεταγραφή για τους Ουάσινγκτον Ντίπλοματς. Εκεί όμως δεν θα καταφέρει αξιοσημείωτο πράγματα. Έτσι τον Γενάρη του 81 θα επιστρέψει στην Ισπανία για λογαριασμό της Λεβάντε που αγωνιζόταν στην δεύτερη κατηγορία Ισπανίας με την μορφή δανεισμού. Εκεί δεν θα καταφέρει να βοηθήσει την Λεβάντε να ανέβει κατηγορία και έτσι θα ξανά επιστρέψει στους Ουάσινγκτον Ντίπλοματς. Χωρίς όμως να κάτσει για την επόμενη σεζόν αφού πήρε μεταγραφή πίσω στον αγαπημένο του Άγιαξ. Εκεί την σεζόν 1981/82 θα κερδίσει το πρωτάθλημα και το 1982/83 θα κερδίσει το ολλανδικό νταμπλ.
Η προδοσία του Άγιαξ
Το 1983 έπειτα από το νταμπλ, ο Άγιαξ αρνείται να ανανέωση το συμβόλαιο του Κρόιφ καθώς θεωρούσαν πως σε ηλικία 36 χρόνων δεν θα μπορούσε πλέον να παίξει σε αυτό το επίπεδο. Έτσι οργισμένος ο Κρόιφ θα υπογράψει στην μισητή αντίπαλο του Άγιαξ, Φέγενορντ.
Εκεί οι οπαδοί της Φέγενορντ δεν πήραν με καλό μάτι αυτήν την κίνηση της διοίκησης. Καθώς δεν μπορούσαν να δεχτούν ότι η σημαία του Άγιαξ θα παίξει για την ομάδα τους. Πράγμα το οποίο άλλαξε πολύ σύντομα. Αφού η Φέγενορντ θα κατακτήσει το νταμπλ παρ’ όλο που στην πρώτη συνάντηση με τον Άγιαξ ηττήθηκαν με 8-2. Στην συνέχεια όμως και με ένα σερί 14 νικών ο Κρόιφ θα οδηγήσει την Φέγενορντ στην κορυφή. Κερδίζοντας και το βραβείο του κορυφαίου παίκτη του πρωταθλήματος.
Έπειτα από την σεζόν 1983/84 ο Ολλανδός θα κρεμάσει οριστικά τα παπούτσια του.
Η εθνική Ολλανδίας και οι χαμένες ευκαιρίες
Πάμε πίσω στο παγκόσμιο κύπελλο του 1974. Εκεί όπου ο Κρόιφ απαιτεί από την ολλανδική ομοσπονδία να ορίσει προπονητή τον Μίχελς. Έτσι θα ξανά δούμε αυτό το δίδυμο παίκτη και προπονητή. Το Μουντιάλ του 74 θα είναι και η πρώτη φορά που θα δούμε το Total Football να εφαρμόζεται. Καθώς η ομάδα της Ολλανδίας θα πιέζει παντού στο γήπεδο τους αντιπάλους της με τέσσερις και πέντε παίκτες. Θα προκριθούν από τον όμιλο απέναντι σε Σουηδία, Βουλγαρία και Ουρουγουάη. Με 2 νίκες απέναντι σε Ουρουγουάη και Βουλγαρία και ισοπαλία με τους Σουηδούς. Στην συνέχεια στην 2η φάση ομίλων θα κερδίσει την Αργεντινή με 4 μηδέν, την κάτοχο του παγκοσμίου Βραζιλία με 2-0 και την Ανατολική Γερμανία επίσης με 2-0. Έτσι θα βρεθεί στον τελικό με την Δυτική Γερμανία του Μπεκνμπάουερ και του Γκερντ Μίλερ. Εκεί ο Κρόιφ θα κερδίσει πέναλτι μόλις στο δεύτερο λεπτό. Την εκτέλεση θα αναλάβει ο Γιόχαν Νέσκενες και θα ευστοχήσει. Όμως η Δυτική Γερμανία με πέναλτι στο 24ο λεπτό θα ισοφαρίσει και στο 43ο ο Γκερντ Μίλερ θα ανατρέψει το παιχνίδι σε 2-1 που ήταν και το τελικό σκορ.
Κάπως έτσι ο Κρόιφ δεν ξανά έπαιξε ποτέ σε τελική φάση παγκόσμιου κυπέλλου.
Η λαμπρή προπονητική καριέρα
Μόλις ένα χρόνο μετά την απόσυρση του. Το 1985 ο Κρόιφ θα επιστρέψει στο ποδόσφαιρο και αυτήν την φορά θα καθίσει στους πάγκους. Αφού θα προπονήσει την ομάδα του Άγιαξ από το 1985 έως και το 1988. Από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι ο Κρόιφ ήθελε να παίξει επιθετικό και πολύ σύγχρονο ποδόσφαιρο. Κατάφερε να κερδίσει το κύπελλο Ολλανδίας το 1986 και 1987, καθώς και το κύπελλο κυπελλούχων το 87 σε ελληνικό έδαφος. Πιο συγκεκριμένα ο τελικός έλαβε μέρος στο Ολυμπιακό στάδιο της Αθήνας. Τα τρία του χρόνια στο Άγιαξ ο Ολλανδός θα αναδείξει παίκτες όπως ο Μάρκο Βαν Μπάστεν ο Ράικαρντ και ο Μπέργκαμπ.
Η επιστροφή στην Μπαρτσελόνα
Σαν άλλος Μίχελς, ο Κρόιφ θα φύγει από τον Άγιαξ το 1988 για να πάει στην Μπαρτσελόνα. Στην Βαρκελώνη πλέον τον θεωρούσαν θεό και όχι άδικα. Αφού θα καταφέρει το 1989 να κερδίσει το κύπελλο κυπελλούχων απέναντι στην Σαμπντόρια. Έπειτα το 1992 θα χτισεί την Dream Team της Μπαρτσελόνα με τους Ρομάριο, Κούμαν, Γκουαρντιόλα, Στόιτσκοφ και Λάουντρουπ. Με το περίφημο Total Football, δηλαδή υψηλή πίεση, γρήγορες πάσες, ελευθερία κινήσεων και έμφαση στην κατοχή. Θα καταφέρει να κερδίσει το κύπελλο πρωταθλητριών απέναντι ξανά στην Σαμπντόρια.
Ο Κρόιφ κατά την διάρκεια που έμεινε στην Βαρκελώνη(1989-1996) κατάφερε να κερδίσει
4 πρωταθλήματα Ισπανίας (90/91,91/92,92/93 και 93/94)
1 κύπελλο Ισπανίας (1990)
3 Super Cup Ισπανίας(1991, 1992, 1994)
1 κύπελλο κυπελλούχων (1989)
1 κύπελλο πρωταθλήτριων (1992)
1 Ευρωπαϊκό Super Cup (1992)
Το 1994 η Μπαρτσελόνα βρίσκεται στον τελικό του Τσάμπιονς λίγκ. Απέναντι βρίσκεται η Μίλαν του Φάμπιο Καπέλο.
Σε συνέντευξη πριν τον τελικό ο Κρόιφ κάνει την δήλωση ότι “Δεν υπάρχει τρόπος να μας νικήσουν μόνο να χάσουμε” στην συνέχεια η Μπαρτσελόνα του εριστικού Ολλανδού θα συντριβεί με 4-0. Μετά το παιχνίδι ο Καπέλο σε δηλώσεις του σχολίασε το γεγονός ότι ο Κρόιφ διάλεξε να αφήσει εκτός αποστολής τον Λάουντρουπ λόγο του ορίου στους ξένους παίκτες που υπήρχε τότε, λέγοντας ότι ο Λάουντρουπ ήταν ο μόνος παίκτης που δεν ήξερε πως να αντιμετωπίσει και χάρηκε πολύ όταν έμαθε ότι ο Κρόιφ τον άφησε εκτός.
Το 1996 έπειτα από διαμάχη με τον πρόεδρο της ομάδας απολύθηκε όντας ο πιο πετυχημένος προπονητής της Μπαρτσελόνα μέχρι την άφιξη του Γκουαρντιόλα. Μάλιστα ιστορίες λένε. Πως το 2009 ο ίδιος ο Κρόιφ έπεισε τον πρόεδρο της Μπαρτσελόνα Λαπόρτα να διαλέξει τον Γκουαρντιόλα αντί του Μουρίνιο για την θέση του προπονητή. Την συνέχεια την γνωρίζουμε όλη μας.
Ο Κρόιφ έφτασε πολύ κοντά σε συμφωνία με την ολλανδική ομοσπονδία ώστε να αναλάβει την εθνική για το Μουντιάλ του 94. Κάτι που όμως δεν έγινε ποτέ. Ο μεγάλος Ολλανδός απεβίωσε στις 24 Μαρτίου του 2016 μετά από χρόνια που πάλευε με τον καρκίνο.
Συνολικά Στατιστικά Καριέρας
518 συμμετοχές σε συλλόγους
294 γκολ
48 συμμετοχές με την εθνική
33 γκολ
22 τρόπαια ως παίκτης
14 τρόπαια ως προπονητής
Περίεργες ιστορίες γύρω από τον Ολλανδό
1 Ποδόσφαιρο και τσιγάρο
Ο Κρόιφ ήταν γνωστός μανιακός καπνιστής. Καθώς σε ένα σημείο είχε φτάσει να καπνίζει μέχρι και 80 τσιγάρα την ημέρα. Ακόμα και στα αποδυτήρια κάπνιζε κατά την διάρκεια του ημίχρονου όσο ήταν ακόμα ενεργός ποδοσφαιριστής.
Μέχρι το 1991 όπου οι γιατροί του απαγόρευσαν να καπνίζει. Έτσι στην αναζήτηση για κάποιο υποκατάστατο ο Κρόιφ ξεκίνησε να καταναλώνει γλειφιτζούρια της μάρκα Chupa Chups. Η γνωστή εταιρία έχει την έδρα της στην Καταλονία. Μετά από λίγο καιρό παντού μέσα στην πόλη κυκλοφορούσε κόσμος με γλειφιτζούρια στο στόμα. Αφού πωλούνταν ακόμα και έξω από το γήπεδο.
2 Η απουσία του Κρόιφ από το παγκόσμιο του 1978
Ο Κρόιφ όπως αναφέραμε και νωρίτερα αγωνίστηκε τελευταία φορά σε παγκόσμιο κύπελλο στον τελικό του 74. Καθώς το 1978 αρνήθηκε να παίξει. Πολλές εικασίες υπήρχαν για τον λόγο που πήρε αυτήν την απόφαση. Μέχρι που το 2008 ο ίδιος ο Κρόιφ αποκάλυψε στο ράδιο της Καταλονίας τον λόγο. Είπε ότι μερικούς μήνες πριν το παγκόσμιο, έξι κουκουλοφόροι εισέβαλαν στο σπίτι του. Κράτησαν όμηρο τον ίδιο και την οικογένεια του. Το πώς γλύτωσαν δεν το γνωρίζουμε. Αυτό που ξέρουμε όμως είναι ότι αυτό το περιστατικό σημάδεψε τον Κρόιφ. Ο ίδιος δήλωσε πως δεν ένιωθε ότι ήταν σε κατάσταση να παραστεί στο παγκόσμιο κύπελλο της Αργεντινής.
Αυτός ήταν ο Μεγάλος Γιόχαν Κρόιφ. Ίσως ο σημαντικότερος άνθρωπος του ποδοσφαίρου. Αν υπάρχει ποδοσφαιρικός θρόνος τότε σίγουρα πάνω του γράφει το όνομα του.
